معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش:

آیین‌نامه اجرایی، برنامه عمل مدیریت مدرسه است

معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با بیان اینکه نسخه جدید آیین‌نامه اجرایی مدارس در اولین فرصت به مدارس ابلاغ می‌شود، گفت: اگر آیین‌نامه به اول مهر نرسد مدارس می‌توانند بر مبنای آیین‌نامه قبلی سال ۱۴۰۰ کار خود را ادامه دهند.

موسی‌الرضا کفاش در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه آیین‌نامه اجرایی مدارس از جمله مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش و در اصلاح آیین‌نامه، مصوبه کمیسیون معین است گفت: یکی از مهمترین آیین‌نامه‌های تصویب شده در شورای عالی است زیرا برنامه عمل مدیریت مدرسه است، یعنی مدیر مدرسه به کمک این آیین‌نامه اجرایی و بر مبنای مفاد آن در اداره مدرسه اقدام و عمل می‌کند.

وی با بیان اینکه نسخه اولیه آیین نامه اجرایی مدارس سال ۱۳۷۹ تصویب شده بود، افزود: از آن سال مدت زیادی گذشته بود و در این فاصله اسناد جدیدی در حوزه آموزش و پرورش مانند سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تصویب شده بود، بنابراین به این نتیجه رسیدیم آیین‌نامه مورد بازنگری قرار گیرد در نتیجه در مرداد ماه سال ۱۴۰۰ نسخه جدید آن ابلاغ شد.

معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با بیان اینکه ضرورت و اهمیت اصلاح آیین‌نامه مبتنی بر همسو شدن با اسناد تحولی از جمله سند تحول بنیادین بود، ادامه داد: در آیین‌نامه جدید تحولات محیطی، اقتضائات، شرایط، نیازهای حال و آینده دانش‌آموزان و جامعه، بستر حقوقی و قانونی برای اهداف و ماموریت‌های مدارس باید مورد توجه قرار می‌گرفت.

کفاش با بیان اینکه آیین‌نامه جدید با توجه به تصویب سند تحول بنیادین، باید مبتنی بر آن اصلاح و مورد توجه قرار می‌گرفت، گفت: در رویکردهایی که برای سیاست‌ها و تنظیم این آیین‌نامه مورد توجه بود عوامل موثر در نظام تعلیم و تربیت مورد توجه قرار گرفت و برای اصلاح و بازنگری آن جلسات متعددی با حضور همه گروه‌های سهیم و موثر در امر تعلیم و تربیت در شورای عالی آموزش و پرورش برگزار شد.

وی با بیان اینکه طبق آیین نامه اجرایی ابلاغ شده سال ۱۴۰۰، مقرر شد آیین نامه به مدت سه سال به صورت آزمایشی اجرا و بعد از آن در صورت نیاز مورد بازبینی و بازنگری قرار گیرد افزود: مدت سه ساله آن تمام شده و در دستور بازنگری مجدد قرار گرفته است.

معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با بیان اینکه آیین نامه ابلاغ شده سال ۱۴۰۰ هشت فصل، ۱۶۰ ماده و ۱۰۸ تبصره دارد و فصول این آیین‌نامه با زیرنظام‌های سند تحول بنیادین همخوانی دارد ادامه داد: در سند تحول بنیادین شش زیر نظام وجود دارد که این آیین‌نامه مبتنی بر زیرنظام‌ها نگاشته شده است.

کفاش با بیان اینکه، کلیات، راهبری و مدیریت،مقررات دانش‌آموزی، برنامه درسی و پژوهش، بهداشت و سلامت و فضا و تجهیزات و فناوری و ایمنی، امور مالی، منابع انسانی و سایر موارد از جمله فصل‌های آیین‌نامه است، گفت: در آیین نامه جدید وظایف مدیران مدارس در دو دسته نقش مدیریتی و نقش رهبری آموزشی، وظایف شوراها و انجمن اولیا و مربیان باز تعریف شد و به نقش خانواده در تربیت فرزندان و توسعه اختیارات انجمن اولیا و مربیان، ایجاد انعطاف در تنظیم برنامه هفتگی مدارس، توسعه و تقویت پژوهش محوری در مدرسه، تاکید بر تنوع بخشی به محیط‌های تربیتی و ایجاد موقعیت‌های جدید یادگیری، توجه به بهداشت سلامت فضا تجهیزات فناوری اشاره و بسط پیدا کرده است و ابعاد مختلفی که مدیر مدرسه با آن مواجه بود مورد توجه قرار گرفت.

وی با بیان اینکه در آیین‌نامه جدید به ۲۱ مورد اشاره شده است، افزود: توجه به فناوری اطلاعات و ارتباطات و ابزارهای تکنولوژی، توسعه حرفه‌ای منابع انسانی، اختصاص ساعتی از ساعت موظف هفتگی معلمان به بحث مطالعه و پژوهش و به روزآوری دانش تخصصی، توجه به امنیت شغلی معلمان و کارکنان مدرسه و صیانت از جایگاه آنها، توجه به برنامه محوری در مدرسه، نقش‌آفرینی مدرسه در جامعه محلی، مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی مدرسه، ارزیابی عملکرد کارکنان برای تقویت کارایی و اثربخشی آن‌ها، تولید محتوای الکترونیکی، ورزش و تربیت‌بدنی، موضوع مراسم آغازین و بحث اقامه نماز در مدارس، توسعه و تعامل مشارکت با جامعه محلی، بیمه حوادث مسئولیت‌ها، شفاف‌سازی منابع مالی مدرسه و نحوه هزینه کرد آن‌ها تفاوت‌هایی است که در آیین‌نامه قبل وجود داشت و در آیین‌نامه جدید به آن پرداخته شده است.

معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با بیان اینکه آیین‌نامه اجرایی مدرسه، برنامه عمل مدرسه و مدیر مدرسه است، افزود: مدیر مدرسه مبتنی بر این آیین‌نامه مدرسه خود را اداره می‌کند، در این آیین‌نامه بحث عدالت آموزشی و تربیتی، تعادل و توازن، تنوع بخشی به محیط‌های یادگیری از سند تحول بنیادین مورد توجه قرار گرفته است. به طور کلی در سند تحول بنیادین موضوع چرخش‌های تحول آفرین مطرح بود که در این آیین‌نامه به گونه‌ای به آن پرداخته شده که از یک نهاد آموزشی به یک نهاد فرهنگی اجتماعی و مولد سرمایه انسانی چرخش کنیم.

کفاش با بیان اینکه بعد از سه سال عمده مفاد آیین‌نامه ابلاغی سال ۱۴۰۰ که کار کارشناسی عمیقی بر آن صورت گرفته بود مورد اقبال مجموعه مدارس قرار گرفته و در مجموع بازخوردی که گرفته شده نشان از تغییرات محدود آیین‌نامه است، ادامه داد: حتی اگر یک بند آیین‌نامه تغییر کند نیاز به تصویب شورای عالی یا کمیسیون معین به نیابت از شورای عالی دارد، قبل از سال ۱۴۰۳ جلسات کارشناسی در دبیرخانه شورای عالی برگزار شد و اکنون کارگروهی از خبرگان آموزش و پرورش برای بازبینی مجددا آیین نامه تلاش می‌کنند، تغییرات محدود و اندک خواهد بود منتها موضوعات جدیدی در سه سال اخیر مانند بحث فناوری‌های جدید، موضوع متاورس و هوش مصنوعی اتفاق افتاده که باید به آن‌ها توجه کرد.

وی با بیان اینکه اگر آیین‌نامه به اول مهر نرسد مدارس بر مبنای آیین‌نامه قبلی می‌توانند کار خود را انجام دهند، گفت: مدارس بر مبنای آیین‌نامه ۱۴۰۰ فعالیت خود را ادامه خواهند داد، لازم به ذکر است تغییرات از این به بعد ممکن است به صورت سالانه و در یک یا چند مورد به مدارس ابلاغ شود.

معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با بیان اینکه مدرسه ارکانی مانند مدیر، شورای مدرسه، شورای معلمان، انجمن اولیاومربیان و شورای دانش‌آموزی دارد، عنوان کرد: برای هر کدام از این ارکان در آیین‌نامه وظایفی تعریف و اختیاراتی به آن‌ها داده شده که بر مبنای وظایف و اختیارات کار را در مدرسه انجام می‌دهند، مدیر مدرسه به عنوان یکی از ارکان علاوه بر نقش مدیریتی، نقش رهبری را هم در مدرسه برعهده دارد و از وظایف آن برنامه‌ریزی، سازماندهی، نظارت و ارزیابی، اجرا و پشتیبانی است تا نتیجه و خروجی تعلیم و تربیت که دانش‌آموز با شایستگی‌های لازم است حاصل شود.

کفاش با بیان اینکه آیین‌نامه اجرایی مجموعه‌ای از بایدها و نبایدها است که مدیر مدرسه باید در اداره مدرسه به آن توجه کند، گفت که در اولین فرصت نسخه جدید آیین نامه به مدارس ابلاغ می‌شود.